Wikisource

Page:The Statutes of the Realm Vol 1 (1101-1377).pdf/114

This page needs to be proofread.
10
CHARTERS OF LIBERTIES.

Magna Carta
JOHANNIS.

habeat maritagiū & h̴editatem suā, nec aliqid det ꝓ dote sua vl̵ ꝓ maritagio suo, vl̵ h̴editate sua, qam h̴editatem maritus suus & ip̃a [tenu͛int[1]] die obitꝰ ip̃ius mariti, & maneat in domo mariti sui ꝑ qadraginta dies post mortē ip̃ius, infra quos assignetur ei dos sua. Nulla vidua distingatur ad se [maritandum[2]] dū volu͛it viv͛e sn̄ marito, ita tn̄ qd̵ securitatem faciat qd̵ se n̄ maritabit sn̄ assensu nr̃o si de nob̴ tenu͛it, vl̵ sn̄ assensu dñi sui de quo tenu͛it si de alio tenu͛it. Nec nos nec ballivi nr̃i saisiemꝰ t͛ram aliqam nec redditū ꝓ debito aliquo qamdiu catalla debitoris sufficiunt ad debitum reddendum, nec [plegii[3]] ip̃ius debitoris distingantr, qamdiu ip̃e capital̵ debitor sufficit ad solutõnem debiti; & si capital̵ debitor defec͛it in solutõne debiti n̄ hñs unde solvat, [plegii[3]] respondeant de debito, & si vou͛int, hãnt t͛ras & redditꝰ debitoris donec sit eis satisfc̃m de debito qd̵ añ ꝓ eo solv͛int nisi capital̵ debitor monstrav͛it se ẽe quietū inde v͛sus eosdē [plegios.[4]] Si quis mutuo ceꝑit aliqid a Judeis plus vl̵ minꝰ & moriatr añqam debitum il̴l̴d solvatr, debitū n̄ usuret qamdiu heres fu͛it [ - - f - a[5]] etatē de quocumqꝫ teneat; & si debitū il̴l̴d incid̵it in manꝰ nr̃as, nos n̄ capiemꝰ ni catallū contentū in carta. Et si quis moriatr & debitū debeat Judĩs, uxor ejꝰ hãt dotem suā & nich̴ reddat de debito illo, & si lib̴i ip̃ius defuncti qi fu͛int infra etatē remanserīt, ꝓvideantr eis nec̃c̃aria scd̵m tenem̃tum qd̵ fu͛it defuncti, & de residuo solvatur debitū, salvo servitio dñoꝝ. Sil̵i modo fiat de debitis q̃ debentr aliis qam Judeis. Nullū scutagiū vl̵ auxiliū ponatr in regno nr̃o nisi ꝑ cōmune consiliū regni nr̃i; nisi ad corpꝰ nr̃m redimendū & pimogenitū filiū nr̃m militē faciendū, & ad filiā nr̃am pimogenitam semel maritandā, & ad [hec,[6]] non fiat nisi rõnabile auxiliū. Sil̵i modo fiat de auxiliis de civitate London̄. Et civitas London̄ habeat om̃s antiqas lib̴tates & lib̴as consuetudines suas tam ꝑ t͛ras qam [ꝑ[7]] aqas. Pret͛ea volumꝰ & concedimꝰ qd̵ om̃s alie civitates & burgi, & ville, & Portꝰ hãnt om̃s lib̴tates & lib̴as consuetudines suas. Et ad h̴ndū comune consiliū regni de auxilio assidendo alit͛ qam in tibꝫ casibꝫ p͛d̵c̃is, vl̵ de scutagio assidendo, sūmon͛i faciemꝰ Archiep̃os, Ep̃os, Ab̴b̴es, Comites, & majores barones sigillatim ꝑ Litt͛as nr̃as. Et p͛t͛ea faciemꝰ sumon͛i in gñali ꝑ vicecomites & ballivos nr̃os om̃s illos qi de nob̴ tenent in capite ad certū diē, Scilic& ad t͛minū qadraginta dierū ad minꝰ, & ad c͛tum locū, & in om̄ibꝫ litt͛is illiꝰ sūmonitõis cãm sūmonitõnis expimemꝰ, & sic fc̃a sūmonitone, neg̃m ad diē assignatum ꝓcedat sc̃d̵m consiliū illoꝝ qi presentes fu͛int, qamvis n̄ om̃s sūmoniti ven͛int. Nos n̄ concedemꝰ decet͛o alici qd̵ capiat auxiliū de lib̴is hõibꝫ suis, nisi ad corpꝰ suū redimendū & ad faciendum pimogenitū filiū suū militē, & ad pimogenitā filiā suam semel maritandam, & ad hec, n̄ fiat ni rõnabile auxiliū. Nullus distingatr ad faciendū majus servitiū de feodo militis nec de alio lib̴o tenem̃to, qam inde debetur. Cōmunia placita nō seqantur curiam nr̃am; sꝫ teneantr in aliqo [certo loco.[8]] Recognitõnes de nova dissaisina, de morte añcessoris, & de ultima presentatõne n̄ capiantr nisi in suis comitatibꝫ, & hoc modo; Nos, vl̵ si exta regnū fu͛imꝰ capital̵ Justiciariꝰ nr̃ mittemꝰ duos Justiciarios ꝑ unūquēqꝫ comitatū ꝑ qattuor vices ī anno, qi cū qattuor militibꝫ cujꝰlib& comitatꝰ el̵cis ꝑ comitatū capiant ī comitatu & in die & loco comitatꝰ assisas p͛dc̃as. Et si in die comitatꝰ assise p͛dc̃e capi non possint, tot milites & lib̴e tenentes remaneant de il̴l̴ qui int͛fu͛int comitatui die illo, ꝑ quos possint [sufficient͛ Judicia[9]] fieri, scd̵m qd̵ neg̃m fu͛it majꝰ vl̵ minꝰ. Lib̴ hõ nō am͛cietr ꝓ parvo delicto, ni scd̵m modū delicti, & ꝓ magno delicto am͛cietr scd̵m magnitudinē delicti, salvo contenem̃to suo, & m͛cator eodem modo, salva m͛candisa sua, & villanꝰ eodē modo am͛cietr salvo [waignagio[10]] suo, si incid̵īt ī miscd̵iam nr̃am, & nl̴l̴a predc̃arum miscd̵iarū ponatr nisi ꝑ sacram̃tum ꝓborum hōīum de visneto. Comites & barones n̄ am͛cientr ni ꝑ pares suos, & n̄ nisi scd̵m modū delicti. Nullus cl̵icus am͛cietr de laico tenem̃to suo ni scd̵m modū alioꝝ p͛dc̃orum, & nō scd̵m qantitatē bñficii sui eccl̵iastici. Nec villa nec hõ disingatur fac͛ere pontes ad Riparias, nisi qui ab antiqo & de jure fac͛e debent. Nullus vicecomes, Constab̴larius, Coronatores, vl̵ alii ballivi nr̃i teneant placita corone nr̃e. Om̃s Comitatꝰ [&[11]] Hundredi, [Trethingii, & Wapentachii[12]] sint ad antiqas firmas absqꝫ ullo increm̃to; exceptis dñicis man͛iis nr̃is. Si aliqis tenens de nob̴ laicū feodū moriatr, & Vicecomes vl̵ Bal̴l̴s nr̃ ostendat litt͛as nr̃as patentes de sūmonitõne nr̃a de debito qd̵ defunctus nob̴ debuit, liceat vicecomiti vl̵ Bal̴l̴o nr̃o attachiare & inbreviare catalla defuncti inventa in

  1. ↑ tenuerūt R.
  2. ↑ maritandū C. 1; maritand̵ C. 2; maritandam R.
  3. ↑ 3.0 3.1 pleggii C. 1.
  4. ↑ pleggios C. 1.
  5. ↑ infra C. 1; C. 2; R.
  6. ↑ hoc R.
  7. ↑ deest R.
  8. ↑ loco certo C. 1; C. 2; R.
  9. ↑ judicia sufficient͛ C. 1; C. 2; R.
  10. ↑ Wainnagio C. 1; Waynagio C. 2; Wanagio R.
  11. ↑ deest C. 1; C. 2; R.
  12. ↑ Wapentak̴ & Trething̃ C. 1; Wapentak̴ & Trethingi C. 2; R.
Retrieved from "https://en.wikisource.org/w/index.php?title=Page:The_Statutes_of_the_Realm_Vol_1_(1101-1377).pdf/114&oldid=12521595"