Ælfric's Lives of Saints
by Ælfric, translated by Gunning / Wilkinson
Of the memory of the Saints
1477334Ælfric's Lives of Saints — Of the memory of the SaintsGunning / WilkinsonÆlfric


sermo de memoria sanctorum.

Spel loca hƿænne mann ƿille.

Ego sum alfa et ώ · initium et finis dicit dominus deus · qui est et qui erat et qui uenturus est omnipotens ·

Ðæt is on englisc · Ic eom angin · ⁊ ende · cƿæþ drihten god · seðe is · ⁊ seðe ƿæs · ⁊ seðe toƿerd is ælmihtig god

An ælmihtig god is on þrym hadum æfre ƿunigende ·001
seþe ealle þincg gesceop · nu habbe ƿe anginn þurh hine ·
forðan þe he us gesceop · þaða ƿe næron
⁊ us eft alysde þa þa ƿe for-ƿyrhte ƿæron ·

Nu sceole ƿe hogian mid mycelne gymene ·005
 ure lif beo sƿa gelógod ·
 ure ende geendige on gód (sic) ·
þanon þe ús  angin com ·

Ƿe magon niman gode bysne ·009
ærest be ðam halgum heah-fæderum ·
hu hi on heora life gode gecƿemdon ·
⁊ eac æt þam halgum þe þam hælende folgodon ·

Ærest abel adames sunu ƿæs gode sƿa gecƿeme013
þurh unsceðþignysse ⁊ rihtƿisnysse ·  crist sylf hine
het abel | iustus ·  is se rihtƿisa abel ·

Eft enoch se seofoða mann fram adame ·016
ƿæs sƿa estful on his mode · ⁊ gode sƿa gelicƿurðe ·
 god hine genam sƿa andsundne on saƿle ⁊ on lichaman
butan deaðe up to heofonum · þaða he on ylde ƿæs þreo hund geara
⁊ fif ⁊ sixtig geara · ⁊ he þurh-ƿunað sƿa andsund
butan deaðe ⁊ butan gesƿince oð antecristes tocyme ·

Noe eac for his rihtƿisnysse ofer-com  miccle flod022
þe ealne middan-eard ofer-eode · sƿa ðurh hine
ƿearð eft eall mancynn geedstaþelod ·

Abraham for his micclan geleafan to gode ·025
⁊ for his gehyrsumnysse under-feng sƿilce bletsunge æt gode ·
 eall mancynn ða þe gelyfað on god is gebletsod on his cynne ·
⁊ his sunu Isáác æfter him leofode mid bletsunge ·
⁊ god hine lufode ·

Eft Iacob isaaces sunu ·029
for his gesƿincum soðlice ƿearð gebletsod
ærest æt his fæder · ⁊ siððan æt godes engle ·
⁊ god him gesette þa oðerne naman israhel ·
 is uir uidens deum; Ðæt is ongliscre spræce; se ƿer þe god gesihð ·
⁊ mid ðam naman ƿæron þa getacnode ·
þe nu on cristen-dome ðuruh geleafan god geseoð ·

Iob se eadiga ⁊ se anrǽda godes ðegn ·036
ƿæs sƿa ful-fremed on eallum godnyssum ·  god sylf cƿæð be him ·
 his gelica nære ða on ðam life ofer eorðan ·

Þa bæd se deofol æt gode þæt he moste his fandian ·039
hƿæðer he ðurh-ƿunian ƿolde on his godnysse
⁊ bile-ƿitnysse oð his lifes ende ·
oððe he ƿolde fram gode abugan þurh ða ormætan ehtnysse ·
þe se niðfulla deofol him on asende ·

Hƿæt ða se deofol anes deges ealle his æhta acƿealde ·044
⁊ his seofon suna ⁊ ðreo dohtra · ⁊ hine sylfne eac siððan ·
mid eges-licre untrumnysse gesƿencte ·
ac se anræda Iób nolde næfre abugan fram godes lufe ·
ne for ehtnysse · ne for untrumnysse · ne for his bærna lyre ·
ne nan dyslic ƿord ongean god ne cƿæð ·
ac mid micclum geþylde he ðancode æfre gode ·
⁊ mid inn[e]ƿerdre heortan his drihten æfre herode ·

God hine ða gehælde fram ðam egeslican broce ·052
⁊ his æhta | him forgeald ealle be tƿi-fealdum ·
⁊ he leofode ða gesælig forðan þe he ofer-sƿiðde þone deofol ·

Dauid for his man-þƿyrnysse ⁊ mild-heortnysse ·055
ƿearð gode gecƿeme ⁊ to cynincge gecoren ·
sƿa  god sylf cƿæð þus be him ·

Ic afunde me dauid iessan sunu · æfter minre heortan058
seðe minne ƿillan mid ƿeorcum gefremð ·

Eft helias se æðela ƿitega forðan þe he ƿan ƿið unriht-ƿisnysse ·060
ƿearð on heofenlicum cræte to heofonum ahafen ·
⁊ ðær sƿa sƿa enoch on orsorhnysse ƿunað ·
forðan þe nán gastlic lác nis gode sƿa gecƿeme
sƿa him bið  man ƿinne ƿið unruht-ƿis-nysse symle
for manna rihtinge · mid man-þƿærnysse sƿa ðeah ·
⁊ mid gemetfæstnysse · ⁊ mild-heortnysse ·
 man unriht alecge · ⁊ godes riht arære ·
sƿa sƿa helias se ƿitega · ƿan ƿið unrihtƿisnysse ·
oð god hine ferode on fyrenum cræte to heofonum ·
fram eallum ehtnyssum þyssere yðegan ƿorulde ·

Eac sƿilce þa ðry cnihtas on chaldea lande ·071
sidráác · misáác · ⁊ abdenagó · þe for ðan soðan geleafan
on þam byrnendan ofne gebundene ƿurdon
to cƿale aƿorpene · ac him sona cydde god
hƿylcne geleafan hi hæfdon · þa ða se líg ne moste
furðon heora fex forsƿælan on þam ade ·
ac hi ealle ut eodon ansunde to ðam cynincge ·

Eal sƿa eft danihel se deorƿurða ƿitega ·078
for his anfealdnysse ⁊ anrædum geleafan
ƿearð tua aƿorpen · þurh ða ƿodan chaldeiscan
into ðara leona seaðum · ac hi leofodon be hungre
seofon niht metelease · ⁊ ne mihton him derian ·

Manega oðre heah-fæderas ⁊ halige ƿitegan ·083
ƿæron ƿuldor-fulle ƿeras · ⁊ ƿundra gefremedon
on þære ealdan · ǽ · ⁊ hi ealle cyddon
mid ƿordum · oððe mid ƿeorcum ·  se ƿuldor-fulla hælend ·
ƿolde us alysan fram helle ƿite ðurh hine sylfne ·

Eft us secgað béc · hu ða synfullan forferdon088
⁊ ða arleasan æfre for heora yfelnysse | losodon ·
forðan þe god is sƿa rihtƿis ·  þa rihtƿisan men
ne beoð bereafode heora rihtƿisnysse mede ·

Ne eft ða arleasan þe hine mid yfelnysse gremiað ·092
ne magon næfre ætƿindan ðam ecum ƿitum ahƿar ·

Eft on þæs hælendes tocyme ƿearð se halga iohannes094
ætforan him asend sƿa sƿa heofonlic bydel ·
 he cristes ƿegas geriht-læhte mid ƿordum ·
⁊ to rihtum ƿeorcum geƿende þa leode ·

Ƿitegung · ⁊ seo ealde · ǽ · ƿunodon oð ·098
⁊ iohannes astealde þa stiðan drohtnunge
on þære niƿan gecyðnysse sƿa sƿa crist him geƿissode ·
⁊ he ƿæs ægðer ge ǽlic · ge godspellic ·
sƿa sƿa gemæru betƿux moysen ⁊ us ·
sƿa anræde godes man ·  god sylf cƿæð be him ·
 nan mærra man næs on middanearde
acenned of ƿere ⁊ of ƿife · þus hine ƿorðode god; [sic @ Skeat]
hƿæt ða ure hælend þæs heofonlican godes sunu
cydde his mycclan lufe þe he to us mannum hæfde ·
sƿa  he ƿearð acenned of anum clænan mædene
butan ƿeres gemanan · ⁊ mann ƿearð geseƿen
on saƿle · ⁊ on lichaman · soð god · ⁊ soð man ·
to ðy ·  he us alysde þa ðe gelyfað on hine
fram ðam ecan deaðe · mid his unscyldigan deaðe ·

Be þam ƿe magon to-cnaƿan cristes eadmodnysse ·113
 se healica god hine sylfne sƿa ge-eadmette ·
 he ðam deaðe under-hnah ⁊ þone deofol ofersƿyðde
mid þære menniscnysse ⁊ mancynn sƿa alysde ·

He is ofer ealle þincg ælmihtig scyppend ·117
⁊ he ƿolde sƿaðeah ƿite ðroƿian for ús ·
nu is his eadmodnys us unƿiðmetenlic ·
forðan þe ƿe synd synfulle ⁊ sceolan beon eadmode ·
ƿille ƿe · nelle ƿe · ⁊ he ƿolde sylf-ƿilles
us syllan ða bysne · sƿa sƿa he sylf cƿæð ·

Discite a me quia mitis sum et humilis corde · et inueni⁊is requiem animabus uestris · þæt is on englisc;123

Leorniað æt me  ic manþƿære eom ·124
⁊ eadmod on heortan · ⁊ ge gemetað reste
eoƿrum saƿlum ·

Þis sæde drihten;126

Ne het he us na leornian heofonas to ƿyrcenne ·127
ac het us beon eadmode  ƿe to heo|fonum becomon ·
forðan þe þa modigan ne magon cuman næfre to heofonum ·

Crist clypode on his bodunge · ⁊ cƿæð to eallum mannum ·130

Penitentiam agite adpropinquabit enim regnum caelorum · þæt is on englisc;131

Ƿyrcað dædbote eoƿra mis-dæda ·132
forðan þe heofonan rice efne genealæchð ·

Crist ferde ða abutan geond þa Iudeiscan byrig134
bodigende godspel · ⁊ ða blindan onlihte
⁊ ealle untrumnysse onlihte ⁊ adla gehælde ·

His hlisa asprang þa to syrian lande ·137
⁊ man ferode untrume menn feorran ⁊ nean ·
myslice geuntrumode · ⁊ monað-seoce · ⁊ ƿode ·
⁊ eac sƿilce beddrydan · ⁊ brohton to ðam hælende ·
⁊ he hi ealle gehælde forðan þe he hælend is ·

Þas ylcan mihte he forgeaf his mæran apostolum ·142
 hi mihton gehælan on ðæs hælendes naman
ealle untrumnyssa · ⁊ eac ða deadan aræran ·
⁊ aclænsian ða hreoflian sƿa sƿa crist sylf dyde ·

Tƿelf apostolas ƿæron þe ƿunedon mid him ·146
⁊ tƿa ⁊ hund seofontig he geceas him to bydelum ·
þa ferdon tƿam · ⁊ tƿam · ætforan him gehƿyder ·

Þas feoƿer ⁊ hundeahtatig þe folgodon ðam hælende ·149
synd ða grund-ƿeallas on godes gelaðunge
⁊ þa fyrmestan bydelas · ⁊ hi ure béc setton ·
sƿa sƿa hi geleornedon æt heora lareoƿe criste ·
⁊ heora lár becom to ðam ytemestum landum ·

Hit gelamp þa sume dæg · ða ða se hælend siðode ·154
 sum man him cƿæð to ·

Ic ƿille siþian mid ðe ·155
⁊ ðe folgian sƿa hƿider sƿa ðu færst ·

Ða cƿæð se hælend him to ·157

Foxas habbað holu ·157
⁊ fugelas habbað nest · ⁊ ic næbbe ƿununge
hƿider ic min heafod ahyldan mæge ·

Crist sceaƿode his heortan ⁊ geseah his prættas ·160
forðan þe he mid soðfæstnysse ne sohte þone hælend ·
ac foxunga ƿæron ƿunigende on him ·
⁊ up-ahefednys sƿilce healice fugelas ·
ða ne mihte sƿilc man siðian mid criste ·

Crist eft þa siððan · cƿæð to sumum oðrum ·165

Fylig me on minre fare · ⁊ he afyrht andƿyrde ·166

Læt me ærest drihten ardlice faran ·167
⁊ minne fæder bebyrigan ·

Þa cƿæð crist to þam menn | eft ·168

Geþafa  þa deadan heora deadan bebyrion ·169
gang ðu sylf soðlice · ⁊ godes rice boda ·

Þa synd soðlice deade þe heora scyppende ne ðeoƿiað ·171
⁊ ða þe godes beboda mid biggengum ne healdað ·
þas magon bebyrigan þyllice oðre ·
⁊ mid lyffetungum to leahtrum gehnexian ·

Þa cƿæð sum þridda man to criste eft ðus ·175
ic ƿylle fylian þe leof · ac læt me ærest faran ·
⁊ cyðan minū hiƿum hu ic hæbbe gemynt ·

Him andƿyrde þus se hælend ·178

Gif se yrðlincg behylt178
under-bæc gelome · ne bið he gelimplic tilia ·

 is on ðisum andgite ·180

Sƿa sƿa se yrðlincg amyrð180
his furuh gif he locað to lange under-bæc ·
sƿa eac seðe ƿile geƿendan to gode ·
⁊ bihð eft to ƿoruld-þingum ne bið he gode and-fencge ·

Mænigfealde ƿæron þæs hælendes ƿundra ·184
⁊ his halige lár sƿa ƿe leorniað on bocum ·
⁊ ealle his folgeras forleton ealle þincg ·
ægðer ge ƿíf · ge æhta · ⁊ ƿunodon on clænnysse ·
for his fægeran behate · ⁊ for heofonan rice ·

Eft æfter his æriste ⁊ up-stige to heofonum ·189
þaþa se geleafa aras ⁊ man alede deofolgyld ·
þa ƿurdon ða halgan martiras sƿa micclum onbryrde ·
 hi sƿeltan ƿoldon ærðan þe hi ƿiðsocon gode ·
⁊ heora lif aleton ærðan þe heora geleafan ·
⁊ ƿurdon ofslagene for ðam soðan geleafan ·
fela þusenda martira on myslicū ƿitum ·
⁊ hi habbað þa ecan myrhðe for heora martyrdome ·

Se arleasa deofol þe is æfre embe yfel ·197
astyrode þa ehtnysse ðurh arlease cƿelleras ·
⁊ ƿolde mid slege ofersƿiðan þa cristenan ·
⁊ godes geleafan alecgan gif he mihte ·
ac sƿa man má ofslóh · sƿa þær má gelyfdon
ðurh þa micclan ƿundra þe ða martyras gefremedon ·

Eft ðaða god sealde sibbe his gelaðunge ·203
þa ƿolde se deofol mid gedƿylde amyrran þone soðan geleafan ·
⁊ seoƿ ða gedƿyld on dyrstigum mannum ·
an ðæra ƿæs arrius þe  yfel ongann ·
ac him eode se innoð út æt his forð-gange ·

Manega ƿæron eac þe myslice dƿelodon ·208
oð  þa halgan fæderas heora yfel adƿæscton ·
⁊ þone soþan geleafan gesetton ðurh god ·
sƿa sƿa se hælend hine | tæhte his halgum apostolum; [sic @ Skeat]

Þa ƿæron halige bisceopas gehealtsume on þeaƿum ·212
⁊ ƿise mæsse-preostas þe ƿunodon on clænnysse ·
⁊ manega munecas on mycelre drohtnunge ·
⁊ clæne mædenu þe criste þeoƿodon
on gastlicre drohtnunge for heora drihtnes lufan ·
⁊ ða synd nu ealle on þam ecan ƿuldre
for heora clænnysse mid criste ƿunigende ·

Nu on urum dagum on ende þyssere ƿorulde ·219
sƿicað se deofol digollice embe us ·
hu he þurh leahtras forlære ða cristenan ·
⁊ to mislicum synnum heora mod aƿende ·
ac ða beoð gesælige þe his sƿic-domas to-cnaƿað ·
⁊ his lot-ƿrencas mid geleafan ofer-sƿyðað ·

He ƿet nu sƿiðe ⁊ ƿynð on ða cristenan ·225
forðan þe he ƿat geare  þysre ƿorulde geendung
is sƿyðe gehende · ⁊ he on-et forði ·

Ƿe sceolan eac onettan ⁊ urum saƿlum gehelpan ·228
þurh góde biggengas gode to gecƿemednysse ·
forðan þe ƿe ne motan lange on ðysum life beon ·

And [sic @ Skeat]  is godes mildheortnyss · þeah ðe hit digle sy ·231

On anginne ðissere ƿorulde þaþa heo ƿynsum ƿæs ·232
⁊ menn moston lybban be heora lustum ða ·
þa ƿæs langsū lif · sƿa  hi leofodon
sume nigon hund geara · on ðæra heah-fædera timan ·
sume eahta hund geara · ⁊ sume eac leng ·

Nu is ure líf ungelíc heora ·237
forðan þe ƿe ne moton lybban be urum lustum nu ·
ac ƿe sceolan gehyrsumnian ures hælendes bebodum ·
⁊ mid earfoðnyssum  ece líf geearnian ·
⁊ seo earfoðnys ongan on ðære godspell-bodunge ·

Nu hæfð god eac gescyrt sƿyþe ure dagas242
sƿylce hé sƿa cƿæde ·

Ne sceole ge sƿincan to lange ·243
ac beoð eoƿ anræde to þam ecan life ·
þærðær ge butan gesƿince gesælige lybbað ·

Nu synd ðreo heah-mægnu · ðe menn sceolan habban ·246

Fides · Spes · Caritas ·  is geleafa · ⁊ hiht · ⁊ seo soðe lufu ·247
 is se geleafa ·  he gelyfe mid mode ·
on ða halgan ðrynnysse · ⁊ soðe annysse;
⁊  is se hiht  he hopige to gode ·
ægðer ge on gelimpe ge on unge-limpe ·
⁊ næfre ne ortuƿige be | godes arfæstnysse;
 is seo soðe lufv ·  man his scyppend lufige
mid únametenre lufe · ⁊ ða menn þe ƿel ƿillað ·
sƿa sƿa hine sylfne on soðfæstnysse æfre ·

For godes lufon ƿe sceolon eac lufian ure fynd ·256
sƿa  ƿe ðone man lufian · ⁊ his mis-dæda onscunian ·

Us is to under-standenne ðas endebyrdnyssa ·258

Crist cƿæð on his godspelle ·  ƿe god lufian sceolan259
mid ealre ure heortan ofer ealle ðincg ·
⁊ siððan ure nextan sƿa sƿa us sylfe ·
⁊ eac ure fynd he het us lufian ·
ac he ne ihte ðærto mid ealre heortan ·
ne sƿa sƿa us sylfe · forðan þe him soðlice geniht-sumað
 ƿe hi lufian · ⁊ læððe to nabban ·
þeah ðe ƿe mid ealre heortan ne sƿá sƿá us sylfe hi lufian ·

Nu syndon eahta heafod-leahtras · þe us onƿinnað sƿiðe ·267

An is gecƿæden gula ·  is gyfernyss on englisc ·268
seo deð   man yt ær timan · ⁊ drincð ·
oððe he eft to micel nimð on æte oððe on ƿæte ·
seo fordeð ægðer ge saƿle ge lichaman ·
forðan þe heo macað þam menn mycele untrūnysse ·
⁊ to deaðe gebrincgð for ðā ormætan [the n is added] drænce ·
heo fordeð eac ða saƿle · forðan he sceall syngian oft [the t is added]
ðone he sylf nat hu he færð for his feond-licum drencum ·

Se oðer leahtor is forligr ⁊ unge-metegod galnyss ·276

Se is gehaten fornicatio · ⁊ he befylð þone mann ·277
⁊ macað of cristes limum myltestrena limv ·
⁊ of godes temple gramena ƿununge ·

Se þridda leahter is auaritia ·  is seo yfele gitsung ·280
⁊ seo is ƿyrtruma ælcere ƿohnysse ·

Heo macað reaflac · ⁊ unrihte domas ·282
stala ⁊ leasunga · ⁊ forsƿorennyssa ·
heo is helle gelíc · forðan þe hi habbað butu
unafylledlice grædignysse  hi fulle ne beoð næfre ·

Se feorða leahtor is ira ·  is on englisc ƿeamodnyss ·286
seo deð  se man nah his modes geƿeald ·
⁊ macað manslihtas · ⁊ mycele yfelu ·

Se fifta is tristitia ·  is ðissere ƿorulde unrotnyss289
 is þonne se man geunrotsoð (sic) ealles to sƿyðe
for his æhta lyre þe he lufode to sƿyðe ·
⁊ cid þonne ƿið god · ⁊ his synna geeac|nað ·

Tƿa unrot-nyssa synd · an is þeos yfele ·293
⁊ oðer is halƿende  is  se man for his synnum geunrotsige.

Se sixta leahter is accidia gehaten ·295
 is asolcennyss oþþe slæƿð on englisc ·
ðonne ðam menn ne lyst on his life nan god dón ·
⁊ bið him ðonne mycel yfel  he ne mæge nan god don ·
⁊ bið æfre ungearu to ælcere duguðe ·

Se seofoða leahter is iactantia gecƿeden ·300
 is ydel gylp on ængliscre spræce
 is ðonne se man bið lof-georn ⁊ mid licetunge færð ·
⁊ deð for gylpe gif he hƿæt dælan ƿile ·
⁊ bið þonne se hlisa his edlean ðære dæde
⁊ his ƿite andbidað on ðære toƿeardan ƿorulde ·

Seo eahteoðe leahter is superbia gehaten ·306
 is on ænglisc modignyss gecƿeden ·
seo is ord ⁊ ende ælcere synne ·
seo geƿorhte englas to atelicum deoflum ·
⁊ ðone man macað eac gif he modigað to sƿyðe
þæs deofles geferan ðe feol ær ðurh hí ·

Nu syndon eahta heafod-mægnu · ða magan ofer-sƿiðan312
þas fore-sædan deoflu þurh drihtnes fultum ·

An is temperantia ·  is gemetegung on englisc ·314
 is  man beo gemetegod ⁊ to mycel ne ðicge ·
on ǽte · ⁊ on ƿǽte · ne ær timan ne gereordige ·

Nytenu ætað sƿa ǽr sƿa hí hit habbað ·317
ac se gesceadƿisa man sceal cepan his mæles ·
⁊ ðonne sƿa mid gesceade his gesetnysse healdan ·
þonne mæg hé ofersƿiðan sƿa ða gyfernysse ·

Seo oðer miht is castitas ·  is clænnyss on ænglisc ·321
 is  se læƿeda hine healde butan forligre
on rihtum synscipe mid gesceadƿisnysse ·
⁊ se gehadoda godes ðeoƿa healde his clænnysse ·
þone bið ofer-sƿyðed sƿa eac seo galnyss ·

Seo ðrydde miht is largitas ·  is cystignyss · on englisc ·326
 is  man ƿislice his æhta aspende · na for ƿoruld-gylpe
þa ðincg þe him god lænde · on ðysum life to brucenne ·

God nele  ƿe beon grædige gytseras ·329
ne eac for ƿoruld-gylpe for-ƿurpan ure æhta ·
ac dælan hi mid gesceade sƿa sƿa hit drihtne licie ·
⁊ gif ƿe ælmyssan doð don hi butan gylpe ·
þonne mage ƿe fordón sƿa ða deofollican gitsunga ·

Seo feorðe miht | is patientia ·  is geðyld ⁊ þolmodnys gecƿæden ·334
 is  se mann beo geðyldig ⁊ ðol(o)mod for gode ·
⁊ læte æfre his geƿitt geƿyldre þonne his yrre ·
forðan þe se hælend cƿæð þus on his godspelle ·

In patientia uestra possidebitis animas uestras ·338

 is on engliscre spræce ·339

On eoƿrum geðylde339
ge habbað eoƿre saƿla soðlice gehealdene ·

Se heofonlica ƿis-dom cƿæð ·   yrre hæfð ƿununge341
on ðæs dysegan bosme  is ðonne he bið to hræd-mod ·
⁊ se ealƿealdenda dema demð æfre mid smyltnysse ·
⁊ ƿe sceolan mid geðylde ofersƿyðan  yrre ·

Seo fifte miht is spiritalis (sic) laetitia ·345
 is seo gastlice blys ·  is  man on god blyssige
betƿux unrotnyssum þysre reðan ƿorulde ·
sƿa  ƿe on ungelimpum ormode ne beon ·
ne eft on gesælðum to sƿyðe ne blyssian ·
⁊ gif ƿe forleosað þas lænan ƿoruld-ðingc ·
þonne sceole ƿe ƿitan  ure ƿunung nis na hér
ac is on heofonū gif ƿe hopiað to gode ·

Þyder ƿe sceolan efstan of ðyssere earfoðnysse353
mid gastlicre blisse · þonne bið seo unrotnyss
mid ealle ofer-sƿyðed mid urum geðylde ·

Seo syxte miht is instantia boni operis ·356
 is anrædnyss gódes ƿeorces ·
gif ƿe beoð anræde on urum godum ƿeorcum ·
ðonne mage ƿe ofer-sƿyðan þa asolcennysse sƿá ·
forðan þe hit bið langsum bysmor · gif ure líf bið unnyt hér ·

Seo seofoðe miht is seo soðe lufu to gode ·361
 ƿe on gódum ƿeorcum godes lufe cepon ·

Na ideles gylpes · þe him is andsæte ·363

Ac uton dón ælmyssan sƿa sƿa he us tæhte ·364
gode to lofe na us to hlisan ·
 god sy geherod on urum godū ƿeorcum ·
⁊ se idela gylp us beo æfre unƿurð ·

Seo eahteoðe miht is · seo soðe eadmodnyss ·368
ge to gode ge to mannum · mid modes hluttornysse ·
forðan seðe ƿis byð · ne ƿurð he næfre modig ·

On hƿan mæg se mann modigan þeah he ƿille ·371
ne mæg he on geðincðum forðan þe fela synd geþungenran ·
ne mæg he on his æhtum · forðan þe he his ende-dæg nát ·
ne on nanū þingum he ne mæg modigan · gif | he ƿis bið

Nu ge habbað gehyred · hu þas halgan mægnu375
ofersƿyðaþ ða leahtras · þe deofol besæƿð on us ·
⁊ gif ƿe nellað hi ofer-sƿiðan · hi besencað us on helle ·

Ƿe magon þurh godes fylst ða feondlican leahtras378
mid gecampe ofer-ƿinnan · gif ƿe cenlice feohtað ·
⁊ habban us on ende þone ecan ƿurð-mynt ·
á mid gode sylfum gif ƿe sƿincað nu hér; [sic @ Skeat]

Ðā to ƿuldre ðe on ecnysse rixað ece drihten; [sic @ Skeat]382
þā sy ƿuldor ⁊ lof · ðe á leofað ·
mid fæder · ⁊ mid suna · ⁊ mid ðā halgan g[aste] on ecnysse. Amen. [doxology added in a later hand]