in fide Catholica et bonis moribus imbuendum, destinare debeatis, omnem debitam diligentiam in premisis adhibentes;[1] ac quibuscumque personis, etiam cujuscumque dignitatis, status, gradus, ordinis, vel condic tionis, sub excomunicationis late sententie[2] pena, quam eo ipso, si contra fecerint, incurrant, districtius inhibentes, ne ad insulas et terras predictas, postquam per vestros nuntios seu ad id missos invente et recepte fuerint, pro mercibus habendis vel quavis alia de causa, accedere presumant, absque vestra ac heredum et succesorum vestrorum predictorum licentia speciali. Et[3] quia etiam nonnulli Portugallie Reges in partibus Affrice, Guinee, et Minere Auri, ac alias, insulas, similiter, etiam ex concesione apostolica eis facta, reppererunt et acquisiverunt et per Sedem Apostolicam eis diversa privilegia, gratie, libertates, immunitates, exemptiolies, et indulta concessa fuerunt,[4] nos, vobis ac heredibus et succesoribus vestris predictis, ut in insulis et terris per vos repertis et reperiendis hujusmodi, omnibus et singulis gratiis, privilegiis, exemptionibus, libertatibus, facultatibus, inmunitatibus, et indultis hujusmodi, quorum omnium tenores, ac si de verbo ad verbum presentibus insererentur, haberi volumus pro suffcienter expresis et insertis, uti, potiri, et gaudere libere et licite, possitis ac debeatis in omnibus et per omnia, perinde ac si vobis ac heredibus et succesoribus predictis specialiter concessa fuissent, motu, auctoritate, scientia, et apostolice potestatis plenitudine similibus, de specialis dono gratie, indulgemus, illaque in omnibus et per omnia ad vos, heredes ac succesores vestros predictos extendimus pariter, et ampliamus, non obstantibus constitutionibus et ordinationibus apostolicis, nec non omni bus illis que in litteris desuper editis concessa sunt, non obstare, ceterisque contrariis quibuscunque; in Illo a quo imperia et dominationes ac bona cuncta procedunt confidentes, quod, dirigente Domino actus vestros, si hujusmodi sanctum et laudabile negotium prosequamini, brevi tempore, cum felicitate et gloria totius populi Christiani, vestri labores et conatus exitum felicissimum consequentur. Verum, quia difficile foret presentes litteras ad singula queque loca in quibus expediens fuerit deferre, volumus, ac motu et scientia similibus decernimus, quod illaruni transumptis, manu publici notarii inde rogati subscriptis, et sigillo alicujus persone in ecclesiastica dignitate constitute seu curie ecclesiastice munitis, ea prorsus fides in judicio et extra ac alias ubilibet adhibeatur, que presentibus adhiberetur, si essent exhibite et ostense. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre exhorta tionis, requisitionis, donationis, concessionis, assignationis, investiture, facti, constitutionis, deputationis, mandati, inhibitionis, indulti, extensioilis, amplia tionis, voluntatis, et decreti, infringere, vel ei ausu temerario contraire. Siquis autem hoc attemptare presumpserit, indignationem Omnipotentis Dei ac beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit incursurum.
- ↑ In their instructions for Columbus's second voyage, dated May 29, 1493, the Spanish sovereigns showed their anxiety to comply with the papal injunction to Christianize the islands. With this in view, they appointed Fray Bernardo Boyl to accompany Columbus. Navarrete, Viages, tom. II., no. 45, p. 66.
- ↑ Excommunication is either latae or ferendae sententiae. "The first is incurred as soon as the offence is committed and by reason of the offence itself (eo ipso) without intervention of any ecclesiastical judge." The Catholic Encyclopedia.
- ↑ The following italicized passage, which is omitted from the bull Inter caetera of May 4 (Doc. 7), corresponds closely to the passage in the bull Eximiae devotionis (Doc. 6), beginning Cum autem and ending ampliamus. See below, pp. 66, 75.
- ↑ The reference is to the bulls of 1455, 1456, and 1481, Docs. 1, 2, and 4.
